Vedâ Hutbesi

Hamd,
Allahü teâlâya mahsustur. Ona hamd eder, Ondan bağışlanmak diler ve Ona
tevbe ederiz. Nefslerimizin şerlerinden ve amellerimizin günahlarından
Allahü teâlâya sığınırız. Allahü teâlânın doğru yola ilettiğini
saptıracak, saptırdığını da doğru yola iletecek yoktur. Şehadet ederim
ki, Allahü teâlâdan başka ilah yoktur. O, birdir. Onun eşi, ortağı
yoktur. Ve yine şehadet ederim ki, Muhammed [aleyhisselam] Onun kulu ve
resulüdür.

Ey Allah�ın kulları! Size, Allahü teâlâdan korkmanızı ve Ona itaat etmenizi vasiyet ederim.

Ey insanlar! Sözümü iyi dinleyin! Bilmiyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada ebedi olarak bir daha buluşamıyacağım.

Bu
günleriniz nasıl mukaddes bir gün ise, bu aylarınız nasıl mukaddes bir
ay ise, bu şehriniz [Mekke] nasıl mübarek bir şehir ise, canlarınız,
mallarınız, namuslarınız da böyle mukaddestir. Her türlü tecavüzden
korunmuştur.

Eshabım! Yarın Rabbinize kavuşacaksınız ve bu günkü
her hâl ve hareketinizden muhakkak sorulacaksınız. Sakın benden sonra
eski dalâletlere dönüp de birbirinizin boynunu vurmayın! Bu vasiyetimi
burada bulunanlar, bulunmayanlara bildirsin! Olabilir ki, bildirilen
kimse, burada bulunup işitenden daha iyi anlayarak muhafaza etmiş olur.

Eshabım!
Kimin yanında bir emanet varsa onu sahibine versin! Faizin her çeşidi
kaldırılmıştır, ayağımın altındadır. Lakin borcunuzun aslını vermeniz
gerekir. Ne zulmedin, ne de zulme uğrayın. Allahü teâlânın emriyle,
faizcilik artık yasaktır. Cahiliyetten kalma bu çirkin âdetin her
türlüsü, ayağımın altındadır. İlk kaldırdığım faiz de Abdülmuttalib�in
oğlu Abbas�ın faizidir.

Eshabım! Cahiliyet devrinde güdülen kan
davaları da tamamen kaldırılmıştır. Kaldırdığım ilk kan davası
Abdülmuttalib�in torunu İyas bin Rebîa�nın kan davasıdır.

Ey
insanlar! Harp edebilmek için haram ayların yerlerini değiştirmek,
küfürde çok ileri gitmektir. Bu, kâfirlerin kendisiyle dalâlete
düşürüldükleri bir şeydir. Bir sene, helal olarak kabul ettikleri bir
ayı, öbür sene haram olarak ilan ederler. Cenab-ı Hakk�ın helal ve
haram kıldıklarının sayısına uydurmak için bunu yaparlar. Onlar, Allahü
teâlânın haram kıldığını helal, helal kıldığını da haram ederler.
Elbette zaman, Allahü teâlânın yarattığı gündeki şekil ve nizamına
dönmüştür.

Ey insanlar! Bugün şeytan, artık bu beldenizde,
ebediyen, kendisine tapılmasından ümidini kesmiştir. Fakat, sizin
önemsiz gördüğünüz şeylerde, kendisine itaat devam edecek, bu da onu
memnun edecektir. Dininizi korumak için bunlardan da sakının!

Ey
insanlar! Kadınların haklarını gözetmenizi ve bu hususta Allahü
teâlâdan korkmanızı vasiyet ederim. Siz, kadınları, Allahü teâlânın
emaneti olarak aldınız; onların namuslarını ve iffetlerini Allahü teâlâ
adına söz vererek helal edindiniz. Sizin kadınlar üzerinde hakkınız;
onların da sizin üzerinizde hakları vardır. Sizin kadınlar üzerindeki
hakkınız; onların, yatağınızı hiç kimseye çiğnetmemeleri,
hoşlanmadığınız kimseleri izniniz olmadıkça evlerinize almamalarıdır.
Eğer gelmesine müsaade etmediğiniz bir kimseyi evinize alırlarsa,
Allah, size onları bundan sakındırmanıza izin vermiştir.

Kadınların
da sizin üzerinizdeki hakları vardır. Meşru bir şekilde, meşru örf ve
âdete göre her türlü yiyecek ve giyeceklerini temin etmeniz gerekir.

Size
öyle bir şey bırakıyorum ki, ona sımsıkı sarıldıkça yanlış yola
sapmazsınız. 0 da, Allah'ın Kitabı ve Resulünün Sünneti'dir.

Ey
müminler! Sözümü iyi dinleyin ve iyi muhafaza edin! Müslüman,
Müslümanın kardeşidir ve böylece bütün Müslümanlar kardeştir. Din
kardeşinize ait herhangi bir hakka tecavüz, başkasına helal değildir.
Meğer ki gönül hoşluğu ile kendisi vermiş olsun.

Eshabım! Nefsinize (kendinize) de zulmetmeyiniz. Kendinizin de üzerinizde hakkı vardır.

Ey insanlar! Allahü teâlâ her hak sahibine hakkını vermiştir.

Ey
insanlar! Rabbiniz birdir. Babanız da birdir; hepiniz Âdem�in
çocuklarısınız. Âdem ise topraktandır. Allah katında en kıymetliniz,
takvası çok olan Müslümandır. Arabın Arap olmayana bir üstünlüğü
yoktur. Üstünlük ancak takva iledir.

Sakat siyah bir köle başınıza âmir olarak tayin edilse, sizi Allah'ın kitabı ile idare ederse, onu dinleyin ve itaat edin.

Suçlu kendi suçundan başkası ile suçlanamaz. Baba, oğlunun suçu üzerine, oğlu da babasının suçu üzerine suçlanamaz.

Ey insanlar! Dikkat ediniz! Şu dört şeyi kesinlikle yapmamalısınız:
1- Allah'a hiçbir şeyi ortak koşmayın.
2- Allah'ın haram kıldığı canı, haksız yere öldürmeyin.
3- Zina etmeyin.
4- Hırsızlık yapmayın.

Lâ ilahe illallah, Muhammedün resulullah
deyinceye [yani Müslüman oluncaya] kadar insanlarla cihad etmek üzere
emrolundum. Onlar bunu söyledikleri zaman kanlarını ve mallarını
korumuş olurlar. Hesapları ise Allahü teâlâya aittir.

Ey insanlar! Yarın beni sizden soracaklar, ne diyeceksiniz?

Eshab-ı
kiram; (Allahü teâlânın dinini tebliğ ettin. Vazifeni yerine getirdin.
Bize vasiyet ve nasihatte bulundun, diye şehadet ederiz) dediler.

Bunun
üzerine Resul-i ekrem sallallahü aleyhi ve sellem efendimiz, mübarek
şehadet parmağını kaldırarak cemaat üzerine çevirip indirdiler ve; (Şâhid ol yâ Rab! Şâhid ol yâ Rab! Şâhid ol yâ Rab!) dediler.

Veda hutbesi ve vehhabiler
Sual: Veda hutbesinde, (Şeytan, artık bu beldenizde, ebediyen, kendisine tapılmasından ümidini kesmiştir) deniyor. Burada, mübarek beldelerde, kâfirler, hakimiyet kurmaz mı denmek isteniyor?
CEVAP
Bu
hadis-i şerifin şerhlerinde, Mekke ve civarında, artık puta tapma
şeklinde küfre dönülmeyeceği, yani orada, eskiden tapılan putlara, geri
dönüş olmayacağı, şeklinde açıklanmıştır. O hadis-i şerifin tamamı
şöyledir:

(Şeytan, artık bu beldenizde, ebediyen, kendisine
tapılmasından ümidini kesmiştir. Fakat, sizin önemsiz gördüğünüz
şeylerde, kendisine itaat devam edecek, bu da onu memnun edecektir.) [Müslim, Tirmizi]

Burada, (Şeytana itaat edenler olacak, bu da, onu memnun edecek)
deniyor. Bir de, �önemsiz şeylerde� denmiyor, �sizin önemsiz gördüğünüz
şeylerde� deniyor. Bu da, şeytana itaat edilecek hususların önemli
olduğunu gösterir. Yani, şeytana itaat edenler, onun hilesine düşüp,
kendilerini Müslüman zannedecekler, ibadet yapacaklar, ama
itikatlarının bozukluğu yüzünden helak olacaklardır. Vehhabiler,
Vehhabi olmayan Müslümanlara, müşrik yani kâfir diyerek, şeytanı memnun
etmeye devam edecekledir.