Konya
Konya Tarihçe Konya'da ve çevresinde yerleşik düzen Prehistorik (Tarih
Öncesi) çağdan başlar. Bu çağ içinde Neolitik - Kalkolitik - Erken
Bronz Çağ kültürlerini görürüz.
Bu çağın iskan yeri olan Höyükler, Konya il sınırları içindedir.
Neolitik Devreye (MÖ. 7000-5500) ait buluntular, Çatalhöyük'teki
arkeolojik kazılarda meydana çıkmıştır.
Bugün Konya'nın bir semtinin içinde kalan Karahöyük'te Hitit iskanı
görülmektedir. Senelerdir sürdürülen arkeolojik kazılar bu çağı anlatan
buluntular vermektedir.
Anadolu'da Hitit egemenliğine son veren Freygler Trakya'dan Anadolu'ya
göç etmiş kavimlerdir. Alaeddin Tepesi ve Karapınar, Gıcıkışla,
Sızma'dan elde edilen buluntular MÖ VII. yüzyıla aittir. Frygyalılardan
sonra Konya (Kavania) Lidyalılar ve İskender'in istilasına uğramıştır.
Daha sonraları Anadolu'da Roma hakimiyeti sağlanınca Konya İkonium
olarak varlığını korumuştur. (MÖ 25)
Antalya'dan Anadolu'ya çıkan Hristiyan azizlerden St. Paul Antiochia
(Yalvac'a) sonra İkonium'a (Konya'ya) gelmiştir. Bu devirde Hatunsaray
Lystra-Derbe ve Leodica (Ladik Halıcı) ve Sille önemli Bizans yerleşim
yeridir. İslamiyetin Anadolu'da yayılması ile Bizans'a (yani
İstanbul'a) Arap akınları başlamıştır. Emeviler, Abbasiler, Konya
üzerinde akınlar yapmışlardır.
1071 tarihindeki Malazgirt Meydan Savaşı'ndan sonra Anadolu'nun büyük
bir kısmı ile beraber Konya'da, Selçuklular tarafından Bizanslıların
elinden alınmıştır.
Anadolu Selçuklu Sultanı Süleyman Şah 1076 tarihinde Konya'yı başşehir
yapmıştır. 1080 tarihinde başkent İznik'e nakledilmiştir. Kılıç Aslan
I. 1097 tarihinde başşehri Konya'ya taşımıştır. Konya 1097 tarihinden
1277 tarihine kadar aralıksız Anadolu Selçuklularının başşehri
olmuştur.
Konya 1277 tarihinde Karamanoğlu Mehmet Bey tarafından zaptedilerek
Karamanoğulları devletinin egemenliğine geçmiştir. Osmanlı
Padişahlarından Murad II. 1442 tarihinde Konya'yı zaptederek Karamanlı
hakimiyetine son vermiştir.
Konya Osmanlı Devleti zamanında şöhret ve itibarını devam ettirmiştir.
Osmanlı sultanlarından Yavuz Sultan Selim, Mısır ve İran seferleri
sırasında Konya'da konaklamıştır. Kanuni Sultan Süleyman İran, Murad IV
ise Bağdat seferi sırasında Konya'da kalmışlardır.
Cumhuriyet döneminde Konya, yüzölçümü bakımından ülkenin en büyük ili
oldu. 1989 yılında çıkarılan bir yasayla Ayrancı, Ermenek ve
Kâzımkarabekir ilçelerini de içeren Karaman ilinin Konya'dan
ayrılmasına rağmen, il bu özelliğini korumuştur.
39.000 km2 Orta Anadolu yaylası üzerinde Ankara, Niğde, Aksaray, İçel,
Antalya, Isparta, Afyon, Eskişehir ve Karaman ile komşu olan Konya, 36o
22' ve 39o 08' kuzey paralelleri ile 31o 14' ve 34o 05' doğu
meridyenleri arasında yer alır. Trafik numarası 42'dir. 1875'te kurulan
Konya Belediyesi, 1984'te çıkarılan 3030 sayılı yasa gereğince
"Büyükşehir" statüsüne kavuşmuş olup 1989'dan beri belediye hizmetleri
bu statüye göre yürütülmektedir.
2 Bucak ve 29 Köyün bağlı bulunduğu Karatay ilçesinin 1990 sayımına göre toplam nüfusu 169.000, merkez nüfusu 142.678'dir.
3 Bucak ve 35 Köyün bağlı bulunduğu Meram ilçesinin toplam nüfusu 213.664, merkez nüfusu 182.444'tür.
2 Bucak ve 29 Köyü bulunan Selçuklu ilçesinin toplam nüfusu 202.154, merkez nüfusu 188.244'tür.
Konya ilinin toplam nüfusu 1990 sayımına göre 1.750.303 olup İstanbul, Ankara, İzmir ve Adana'dan sonra 5.sırada yer almaktadır.
Alâeddin Tepesi, altında 4000 yılın kalıntılarını saklayan bir
höyüktür. Bir zamanlar yerleşim alanı olarak değil tarih, kültür ve
tabiat zenginliklerinin korunduğu, halkın dinlenme ihtiyacının
karşılandığı bir mekan olarak dikkati çekmektedir. Tepenin kuzeyinde
Alâeddin Camii, yıllar süren onarım çabalarından sonra cemaatine
kavuşmanın sevincini yaşamaktadır.
Alâeddin Keykûbad başta olmak üzere 8 Selçuklu Sultanının sandukalarını
barındıran türbe, caminin avlusundadır. Tepenin doğusunda Şehitler
Abidesinin yanında durursanız, karşınızda uzanan çift yönlü caddenin
bitim noktasında yeşil kubbesiyle gözalan Mevlâna Dergâhını
göreceksiniz. 1926'dan beri müze olarak kullanılan dergâhın sağında
Osmanlı padişahlarından II.Selim tarafından yaptırılmış Sultan Selim
Camii'nin minarelerini de görebilirsiniz.
Toplu taşımacılıkta temiz ve ekonomik bir araç olan tramvay, saat
06'dan 24'e kadar günde 300 sefer yapan vagonuyla 65.000 yolcuyu 10,5
km'lik bir güzergahta taşımıştır. Vagon sayısının 41'e, sefer sayısının
450'ye, hat uzunluğunun 18,5 km'ye çıkarılmasıyla yolcu kapasitesi
120.000'e yükselmiştir.
Konya, tarihi eserleri ile bugün açık hava müzesi görünümünde bir şehirdir.
Perş. Nis. 16, 2009 12:55 pm
