Manisa
Manisa Tarihçe Manisa tarihi kentlerimizden biridir. Ne var ki,
binlerce yıllık geçmişi bulunan Manisa’nın ne zaman ve kimler
tarafından kurulduğu hakkında kesin bilgiler yoktur. Bu durumu,
kentimize ilişkin “eski belgelerin azlığı ve burada sistematik
kazıların yapılmamış olması”na bağlayabiliyoruz.
Ancak son yıllarda uzmanlar; Manisa ve dolaylarında yapılan yüzey
araştırmalarına dayanarak, kentte M.Ö. 3 bin yıldaki yerleşimden söz
etmektedirler. Manisa’ya tarih boyunca Hititler, Akalar, Frigyalılar,
Lidyalılar, Persler, Makedonyalılar, Bergamalılar, Romalılar,
Bizanslılar egemen olmuşlardır.
Manisa, Selçuklular Döneminde yararlılıklar gösteren Saruhan Bey
tarafından 1313 yılında alınmış ve Saruhanoğulları Beyliği'nin merkezi
yapılmıştır.
97 yıl Saruhanoğulları Beyliği’nin başkenti olarak kalan Manisa, 1410
yılında Çelebi Mehmet tarafından Osmanlı topraklarına katılmış,
1437-1595 yılları arasında şehzadeler tarafından yönetilmiştir. Ünlü
padişahlardan Fatih, babası II. Murad, Kanuni Sultan Süleyman, III.
Murad, III. Mehmed bunlar arasındadır.
Yüz elli yıldan fazla süreyle Manisa’da valilik yapan şehzadeler ve
bunların aileleri Manisa’ya birbirinden güzel eserler
kazandırmışlardır. Manisa kent merkezinde bulunan ve Ege Bölgesinde
Mimar Sinan’ın tek eseri olarak bilinen Muradiye Camii, III. Murad
tarafından yaptırılmıştır. Kentimiz o dönemlerde “Şehzadeler Şehri”
olarak anılmıştır.
1595 tarihinden sonra Saruhan Sancağı (Manisa) ve bağlı kazaları, “ani
bir duraklama ve gerileme dönemine girmiştir”. 17. yüzyılda Saruhan’da
eşkıya, halkın huzur ve güvenini bozmuş, bu durum 18. yüzyıl boyunca
sürmüştür. Ayaklanmalar büyük iç göçlere neden olmuştur. “Büyük Kaçgun”
olarak adlandırılan bu olaylar Manisa ve dolaylarının yerleşim
yapısını, ticari hayatını da olumsuz şekilde etkilemiştir.
Bir buçuk yüzyıl kadar süren kargaşalık dönemi “Ayanlar Müessesesi” ile
durabilmiştir. Karaosmanoğulları olarak anılan Ayanlar Manisa yöresine
egemen olmuşlardır. II. Mahmud zamanında Ayanlık müessesesi ortadan
kaldırılmış olmakla birlikte “Karaosmanoğulları Ailesi”nin nüfuzu devam
etmiştir.
Mondros Mütarekesi’nin 7. maddesine dayanarak 15 Mayıs 1919’da İzmir
işgal edilmiş, ardından 26 Mayıs tarihinde Manisa işgale uğramıştır. Bu
işgallere karşı Manisa’da da “cemiyetler” kurulmuştur. Dağınık
birliklerimizin bir elden yönetilmesi ve cemiyetlerin birleştirilmesi
amacıyla 16 Ağustos 1919’da Alaşehir Kongresi yapılmıştır. Ancak işgal
devam etmiştir. Gönüllüler ve efelerden oluşan müfrezelerimiz çeşitli
cephelerde düşmana karşı mücadele vermişlerdir.
Büyük kurtarıcı Mustafa Kemal (ATATÜRK)’in önderliğinde başlatılan
Milli Mücadele yıllarında Manisa 3.5 yıldan fazla düşman işgalinde
kalmış ve büyük acılar yaşamıştır. Kaçan düşman 5-8 Eylül 1922’de
Manisa ve İlçelerinin büyük kısmını yakarak buraları bir “yangın
yeri”ne çevirmiştir.
Büyük zaferle sonuçlanan Kurtuluş Savaşımızda, 8 Eylül’de Manisa
kurtarılmış, 9 Eylül 1922’de düşman denize dökülerek işgaller son
bulmuştur.
Perş. Nis. 16, 2009 12:57 pm
